Κυριακή 23 Νοεμβρίου 2014

ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ΄ ΛΥΚΕΙΟΥ

Ο ΔΙΚΟΜΑΤΙΣΜΟΣ ΤΟΥ 19ου ΑΙΩΝΑ: ΤΡΙΚΟΥΠΙΣΜΟΣ - ΔΗΛΙΓΙΑΝΝΙΣΜΟΣ


Χ. Τρικούπης
Θ. Δηλιγιάννης
1. Πρόγραμμα:  Σελ. 80
1. Αντίθετος στον χωρισμό των εξουσιών:  Έλεγχος από το κόμμα
2. Αρχή της Δεδηλωμένης:  Σελ. 79
2. «Κράτος κοινωνικής αλληλεγγύης»
α. Φορολογικές ελαφρύνσεις για τα κατώτερα στρώματα.
β. Ευκαιρίες – παροχές στους ευνοούμενους του κράτους.
γ. Θεσσαλία: Προσπάθειες για διανομή γαιών.
3. Υπέρ του «χωρισμού των εξουσιών»
α. Πολιτική:  κράτος
β. Οικονομική εξουσία:

                 Σχετική αυτονομία:
Ανάπτυξη της ιδιωτικής πρωτοβουλίας
3. «Παραδοσιακή λειτουργία του κράτους»:
α. Επιφυλακτικός στο κερδοσκοπικό  πέρασμα του χρηματιστικού κεφαλαίου.
β. Αρχή ανάπτυξης
  • Αγροτικές Δομές
  • Αργή οικονομική ανάπτυξη
  • Κοινωνική δικαιοσύνη, παροχές
γ. Λειτουργία του κράτους πριν το 1875:

  • Οι κυβερνήσεις επιδίωκαν να είναι μονίμως αρεστές στο λαό παίρνοντας φιλολαϊκά μέτρα.
4. «Εκσυγχρονισμός με κάθε κόστος»
Μακροπρόθεσμη πολιτική:
 Αστική τάξη
4, Επέκρινε το κοινωνικό κόστος του εκσυγχρονισμού
5. Θεσσαλία:  Μεγαλογαιοκτήμονες = Έλληνες αστοί της διασποράς


ΜΑΘΙΟΥΔΑΚΗΣ ΜΑΝΩΛΗΣ,"ΘΕΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ", σελ. 66.

Τετάρτη 4 Ιουνίου 2014

ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ: ΤΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΤΟΥ 1844


ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΑ ΚΑΙ  ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΤΟΥ 1844 

Συντηρητικός Χαρακτήρας
Φιλελεύθερα Στοιχεία
Πολίτευμα:
Συνταγματική μοναρχία, ανώτατη αρχή η μοναρχική
Συνταγματική κατοχύρωση των ατομικών δικαιωμάτων και ελευθεριών:
Δικαίωμα ελευθερίας, ατομικής ιδιοκτησία, απαραβίαστο οικογενειακό άσυλο, ισονομία, απαγόρευση δουλείας κ.τ.λ.
Εξουσίες του Βασιλιά:
Α. Ασκεί απεριόριστα την εκτελεστική εξουσία διαμέσου των υπεύθυνων υπουργών του, που ο ίδιος διορίζει.
Β. Συμμετέχει στην άσκηση της νομοθετικής εξουσίας.
Γ. Διόριζε τα ισόβια μέλη της Γερουσίας.
Δ. Ήταν πρόσωπο «ανεύθυνο και απαραβίαστο», αρχηγός του κράτους και του στρατού.



Οι νόμοι δεν ίσχυαν χωρίς την προσυπογραφή του αρμόδιου υπουργού.
Γερουσία:
Θεσμός αντιδημοκρατικός  à  δεύτερο νομοθετικό σώμα που τα μέλη του διορίζονταν ισόβια απ’ το βασιλιά.
Καθιερώνεται εκλογικό σύστημα κατά το οποίο οι εκλογείς είχαν δικαίωμα να επιλέξουν όσους υποψηφίους ήθελαν ακόμα και από διαφορετικούς εκλογικούς συνδυασμούς.
Αδυναμία:
δεν κατοχύρωνε (συνταγματικά) το δικαίωμα του «συνέρχεσθαι και συνεταιρίζεσθαι» à προβλήματα στη λειτουργία κομμάτων, δεν υπήρχε συνταγματική πρόβλεψη για κόμματα.
Το πλέον φιλελεύθερο στοιχείο:
Δικαίωμα καθολικής ψηφοφορίας για τους άνδρες με ελάχιστους περιορισμούς. (Πηγή 12, σελ. 74)

ΜΑΘΙΟΥΔΑΚΗΣ ΜΑΝΩΛΗΣ,"ΘΕΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ", σελ. 61.

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΘΕΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ: ΥΠΕΡΠΟΝΤΙΑ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ

   ΘΕΜΑ 2
·         Δίνεται ο πίνακας 8 σελ. 49  του σχολικού βιβλίου:
Α) Να σχολιάσετε τα στοιχεία του πίνακα και να αιτιολογήσετε τα συμπεράσματα στα οποία καταλήγετε.
Β) Ποιες ήταν οι συνέπειες της εξωτερικής μετανάστευσης της περιόδου   1896 – 1936 στην πορεία της ελληνικής οικονομίας;

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗΣ
     Α. Η μετανάστευση στο εξωτερικό στα τέλη του 19ου αιώνα αφορά κυρίως αγροτικούς πληθυσμούς που δεν μπορούσαν να απορροφηθούν στις ελληνικές πόλεις λόγω της αργής ανάπτυξης των παραγωγικών δραστηριοτήτων σε αυτές. Μάλιστα φαίνεται ότι το μεταναστευτικό ρεύμα προς το εξωτερικό ήταν αριθμητικά ισχυρότερο από το ρεύμα της αστικοποίησης έως το 1920. Τα λιμάνια  προς τα οποία κατευθύνονταν οι Έλληνες που εγκατέλειπαν τη χώρα σε αυτή την περίοδο, δεν είναι αποκλειστικά τα παραδοσιακά μεταναστευτικά κέντρα του 19ου αιώνα (Ανατολική Μεσόγειος, Μαύρη Θάλασσα, Δούναβης, Μικρά Ασία, Ν. Ρωσία, Αίγυπτος κ.τ.λ.). Προς το τέλος του 19ου αιώνα και στις αρχές του 20ου , άνοιξαν οι δρόμοι προς την Αμερική. Η σταφιδική κρίση εκείνης της εποχής προκάλεσε μεγάλο ρεύμα μετανάστευσης πέρα από τον Ατλαντικό.
     Το αδιέξοδο που προκάλεσε η σταφιδική κρίση και τα σοβαρά προβλήματα στην εκβιομηχάνιση της χώρας, οδήγησαν στην διόγκωση της εξωτερικής μετανάστευσης, η οποία κατά την περίοδο 1906 – 1915 έλαβε, όπως προκύπτει από τον πίνακα, τη μορφή μαζικής φυγής προς την Αμερική. Η ανάπτυξη της ατμοπλοΐας έκανε δυνατή τη μεταφορά προς τα λιμάνια του Ατλαντικού. Πλήττεται κυρίως η Πελοπόννησος, όπου παραγόταν το μεγαλύτερο μέρος της ελληνικής σταφίδας. Το φαινόμενο οδηγείται σε σταδιακή ύφεση μετά το 1920, εξαιτίας της απαγόρευσης της μετανάστευσης προς την Αμερική και της σταδιακής εκτόνωσης της σταφιδικής κρίσης. Στην περίοδο του Μεσοπολέμου (1918 – 1939) και παρά τις συνέπειες της διεθνούς κρίσης του 1929 (πτώχευση του 1932), η Ελλάδα διαθέτει νέες δυνατότητες, η βιομηχανία αναπτύσσεται, οι ρυθμοί αστικοποίησης αυξάνονται.
     Έως το 1935 η μετανάστευση θα μειωθεί σημαντικά και παρά τους γρήγορους ρυθμούς της αύξησης του πληθυσμού, θα περιοριστεί στα επίπεδα της τελευταίας πενταετίας του 19ου αιώνα, πριν δηλαδή γίνουν αισθητές οι συνέπειες της σταφιδικής κρίσης.

      Β. Η μετανάστευση προς τις Η.Π.Α. εκτόνωσε τις κοινωνικές εντάσεις που δημιούργησε η σταφιδική κρίση. Η αγροτική κρίση αντιμετωπίστηκε με την υπερπόντια μετανάστευση, που έδωσε μια διέξοδο στους παραγωγούς της σταφίδας της Πελοποννήσου κυρίως. Ενισχύθηκε η οικονομία της υπαίθρου μέσω των πολύ σημαντικών εμβασμάτων των μεταναστών, που αποδείχτηκαν εξίσου σημαντικά με το μεγάλο κεφάλαιο για την ανάπτυξη της χώρας.
     Τα εμβάσματα που λάμβαναν οι οικογένειες των μεταναστών, ενίσχυσαν ως πρόσθετο βοήθημα την αγοραστική τους δυνατότητα, χωρίς μάλιστα κρατικό κόστος. Έτσι έγινε δυνατή η διάσωση της μικρής γαιοκτησίας της Πελοποννήσου και η στήριξη του οικονομικού οικοδομήματος της υπαίθρου με την ενίσχυση των κατώτερων στρωμάτων. Περιορίστηκε η ερήμωση της Πελοποννήσου, καθώς οι αγροτικές οικογένειες της περιοχής δεν αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τις εστίες τους και η οικονομία εξήλθε από τον «σταφιδικό» χαρακτήρα που είχε χωρίς αυτό να σημάνει και την οικονομική καταστροφή. Παράλληλα ενισχύθηκαν οι αστικές παραγωγικές δραστηριότητες και δεν εμποδίστηκε η οικονομική εξυγίανση μετά το 1898. Μετά το 1910 οι προϋπολογισμοί ήταν πλεονασματικοί και η πρόοδος εμφανής.


ΜΑΘΙΟΥΔΑΚΗΣ ΜΑΝΩΛΗΣ,"ΘΕΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ", σελ.42.

Τρίτη 22 Απριλίου 2014

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΘΕΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ: ΤΟ ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

·         Δίνεται ο πίνακας 2 σελ. 155 και ο πίνακας 3 σελ. 167. Με βάση τα συγκεκριμένα στοιχεία και τις ιστορικές σας γνώσεις, να αναφέρετε τα γεωγραφικά διαμερίσματα της χώρας στα οποία κατανέμονται οι πρόσφυγες αμέσως μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή και να συνδέσετε τη συγκεκριμένη κατανομή με την αναλογία προσφύγων στους δήμους της χώρας των παραπάνω γεωγραφικών διαμερισμάτων.

ΣΧΗΜΑΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ

ΠΙΝΑΚΑΣ 2, ΣΕΛ. 155
ΠΙΝΑΚΑΣ 3, ΣΕΛ. 167
1.  Μακεδονία
[Αιτιολόγηση: σελ. 154, «Εξάλλου … περιοχές»]
Α.  Δράμα: 70%
Β.  Καβάλα: 57%
Γ.  Σέρρες:  55%
Δ.  Θεσσαλονίκη:  47,8%
2.  Στερεά Ελλάδα
[Α. Πειραιάς]
Παρά το γεγονός ότι πολλοί πρόσφυγες εγκαθίστανται στη Στερεά, οι μεγάλοι δήμοι της Στερεάς δεν συγκαταλέγονται στους δέκα πρώτους δήμους σε αναλογία προσφύγων. Αυτό συμβαίνει επειδή ήδη οι πόλεις της Στερεάς είχαν μεγάλο πληθυσμό γηγενών αλλά και γιατί  πολλοί πρόσφυγες αποκαταστάθηκαν αγροτικά στα πεδινά (χωριά) της Στερεάς.
3.  Δυτ. Θράκη
[Αιτιολόγηση: σελ. 154, «Εξάλλου … περιοχές»]

Α. Ξάνθη: 41%

Β. Κομοτηνή: 34,1%
4.  Νησιά Ανατ. Αιγαίου
Α. Μυτιλήνη 
Β. Χίος
Οι περιοχές αυτές αποτέλεσαν τους πρώτους προορισμούς των προσφύγων μετά την καταστροφή. Κατά κανόνα δεν είχαν τη δυνατότητα να καλύψουν μεγάλο αριθμό προσφύγων (βλ. και πηγές 8 και 9 σχολικού βιβλίου).
5.  Θεσσαλία
{Κυρίως αγροτική αποκατάσταση}
6.  Κρήτη
Α.  Ηράκλειο
7.  Πελοπόννησος
          -
8.  Ήπειρος
          -

ΜΑΘΙΟΥΔΑΚΗΣ ΜΑΝΩΛΗΣ,"ΘΕΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ", σελ. 98.